Verdieping en herregistratie

In deze module besteden we aandacht aan de invloed van onderwijsinrichting en schoolorganisatie op het gedrag van leraren. De module geeft je de mogelijkheden om de onderwijsorganisatie zo in te richten dat deze de ambities van de school maximaal ondersteunt. Het benutten van expertise van professionals in de school en het zorgen voor professionele ruimte voor leraren en gespreid leiderschap, vraagt om anders inrichten en anders organiseren. Je maakt een analyse van je eigen organisatie inrichting en van de processen in de school in relatie tot het gedrag van leraren en het functioneren van teams. Welk gedrag wordt door de inrichting en de processen bekrachtigd? Welk gedrag afgeremd? Welke gevolgen heeft dit voor de ambities? Welke gevolgen heeft dit voor leiderschap in de school?

Doelen Inrichten en organiseren                                               

De schoolleider evalueert de inrichting van de schoolorganisatie en de processen in de school en de werking van deze inrichting en processen op het gedrag van mensen in de school en kijkt bij deze evaluatie kritisch naar de rol van het eigen leiderschap hierin. Dit met het oog op de bijdrage van de inrichting, de processen en het leiderschap aan het realiseren van de opdracht en de ambities van de school.
De schoolleider komt vanuit evaluatie van de inrichting van de schoolorganisatie en de processen en de kritische evaluatie van het eigen leiderschap hierin, tot aanpassingen of herziening van de inrichting van de schoolorganisatie en aspecten van de processen in de school en tot aanpassing van het eigen leiderschap.

Korte beschrijving bijeenkomsten                                               

1. De ontwikkeling van organisatie inrichting en processen in de school
2. De vanzelforganisatie
3. Vertrouwen in teams
4. Zelfsturing in verbinding en leiderschap
5. Presentatie inzichten en gesprek

Als we kijken naar de ontwikkelingen in de maatschappij is het helder dat we leven in een tijdsgewricht waarin de snelheid van ontwikkelingen groter is dan ooit tevoren. Verandering is een constante geworden en de schoolleider een professionele ‘change agent’. In deze module verken je jouw eigen beelden van verandering (veranderparadigma’s) en verbreedt die met kennis en inzichten van professionele veranderaars. In het eerste deel van de bijeenkomsten staat een thema vanuit de veranderkunde centraal. In het tweede deel van de bijeenkomst koppelen we het thema aan de hand van verschillende werkvormen naar je eigen praktijk. Voor de onderwerpen worden gastsprekers uitgenodigd die expert zijn op het betreffende thema.

Korte beschrijving bijeenkomsten 

1. Veranderkundig redeneren

In deze eerste bijeenkomst verkennen we de basis veranderparadigma’s en onderzoek jij je eigen beelden over ontwikkelen en veranderen. Het thema van de bijeenkomst is veranderkundig redeneren. Om verandering te realiseren heb je een goed verhaal nodig. Een veranderverhaal geeft aan welke verandering er aan de orde is, hoe die tot stand komt en wie op welke manier betrokken is. Zo’n verhaal is nodig om mensen mee te nemen naar een nog onbekende toekomst. Het geeft richting en houvast, terwijl de gewenste uitkomst nog geen realiteit is. Het maken van zo’n veranderverhaal vraagt veranderkundig vakwerk.

2. Pragmatisch veranderen

In de tweede bijeenkomst staat het lastigste moment van de verandering centraal: het moment dat verandering en werk elkaar echt gaan raken, het moment dat het praten over de verandering voorbij is, het moment dat de verandering echt zijn weerslag moet gaan krijgen in het werk. Een verandering bedenken is makkelijk. Een verandering werkend krijgen veel moeilijker. We verkennen waarom dat niet altijd makkelijk is, welke mechanismen daaraan ten grondslag liggen, wat er met mensen gebeurt in een verandering en hoe je kunt zorgen dat verandering echt gaat werken.

3. Veranderen met en door professionals

In de derde bijeenkomst gaat de aandacht uit naar het realiseren van veranderingen met relatief autonome en eigengereide professionals en dat is geen sinecure. We gaan het hebben over archetypische faalscenario’s bij verandermanagement en hoe je daar – doorgaans onbewust – zelf aan meedoet. Door goed begrijpen hoe dat werkt, ontstaat de ruimte eruit te stappen en iets anders te doen. Vier veranderprincipes geven houvast bij de vraag ‘hoe dan wel?’.

4. De schoolleider als ‘change agent’

In de vierde bijeenkomst sta jij als ‘change agent’ centraal. Wat betekent de verandering voor mij en wat moet ik in mijn denken, mijn gevoelens, in mijn gedrag behouden en/of veranderen om het veranderproces te bevorderen en niet in de weg te staan? Deze inzichten helpen om je eigen gedrag beter te begrijpen en je krijgt ook meer inzicht over wat jouw effect is op anderen en hoe dat de resultaten wel of niet in weg zit. Door in het veranderproces je (implementatie) intenties zo concreet mogelijk te maken wordt de kans op het kiezen van passende interventies groter en vergroot je de kans op succesvolle gedragsverandering bij jezelf en bij anderen.

Studiebelasting

Vier bijeenkomsten van een dag inclusief voorbereiding en verwerking, het schrijven van een leerrapport waarin het behalen van de doelen wordt aangetoond en een presentatie en gesprek met deelnemers en de opleider in een onlinebijeenkomst. (120 uur)

Praktische informatie

Kosten
€ 1.950,– per deelnemer (inclusief accommodatie en lunch).

Tijden en plaats

Een bijeenkomst start om 9.30 uur en duurt tot 16.00 uur. Voor de opleidingsplaatsen en data, zie de agenda.

Werkwijze bijeenkomsten
Tijdens de bijeenkomsten wordt voortdurend gependeld tussen inzichten vanuit theorieën, de praktijkervaringen van de deelnemers en de kennis en ervaring van de opleider en eventuele gastsprekers. Er wordt een diversiteit aan leersituaties gecreëerd.

Literatuur
In de module wordt literatuur gebruikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze de literatuur voor een bijeenkomst bestuderen. De literatuurlijst wordt bij aanvang van de module verstrekt. De meeste literatuur wordt digitaal aangeleverd.

Afronding module
Je houdt tijdens het volgen van de module je leerervaringen en inzichten bij. Na de vierde dag schrijf je een leerrapport met daarin jouw inzichten over het thema van de module en wat je in de praktijk rondom dit thema hebt gerealiseerd. Tijdens een online afsluitend eindgesprek presenteer je jouw inzichten, bevindingen en realisaties in de praktijk. Je wordt hierop bevraagd door een of meerdere deelnemers en de opleider. Met het leerrapport en de kritische reflecties in het eindgesprek lever je bewijs voor het behalen van de leerdoelen van de module.

We leven in een veranderend tijdperk waarin er sprake is van fundamentele verschuivingen in de samenleving. De Vierde (industriële) revolutie staat op het punt te beginnen of is al begonnen. Door het samenvloeien van een groot aantal digitale ontwikkelingen lijkt alles op de schop te gaan. Generatie Z (1995 – 2012 geboren) is niet bang voor het resultaat van deze Vierde revolutie. Ze gaan er niet alleen mee leven maar ze gaan die revolutie ook sturen en vormgeven. Empathie, creativiteit, respect en vertrouwen vind je niet in een app, maar wel in je persoonlijk netwerk en Generatie Z weet dit. In deze leermodule kijk je door de ogen van Generatie Z naar de ontwikkelingen in de wereld en de betekenis ervan voor leren en ontwikkelen van leerlingen en voor de school als organisatie. Aan het eind van de module kom je tot een voorlopig antwoord op de vraag: ‘Hoe kan je leerlingen voorbereiden op een wereld die er nog niet is.’ Deze module wordt mede verzorgd door dr. Jos Ahlers, o.a. auteur van Generatie Z en de vierde industriële revolutie.

Korte beschrijving bijeenkomsten 

1. Maatschappelijke ontwikkelingen: verleden – heden- toekomst

In de eerste bijeenkomst introduceren we de module en staan we vervolgens stil bij twee thema’s: ontwikkelingen in de maatschappij en perspectieven op leren.

2. Generatie Z en toekomstige generaties

In de tweede bijeenkomst maken we kennis met Generatie Z en bekijken we de huidige en toekomstige ontwikkelingen in de samenleving vanuit hun perspectiefOm het beeld compleet te maken kijken we ook naar de vorige en toekomstige generaties en hun behoeften, werkhouding en communicatiestijl. Je onderzoekt in hoeverre de kenmerken aanwezig zijn in je team en hoe je hierop kunt inspelen.

3. Wendbaarheid en Tegengeluiden

De derde bijeenkomst staat in het teken van een paradox. Enerzijds vraagt de samenleving steeds meer om wendbaarheid in alle opzichten en anderzijds zorgt dit ervoor dat we zaken mogelijk veronachtzamen. Hoe kun je omgaan met deze spanning? In het tweede deel van de bijeenkomst schenken we aandacht aan tegengeluiden.

4. Toekomstscenario’s

In de vierde bijeenkomst ontwikkel je toekomstscenario’s. Dit doe je op basis van informatie uit de school en de kennis en inzichten van de eerste drie bijeenkomsten. Scenariodenken is een manier om het samenwerken en leren en onderzoeken op alle niveaus in de school te bevorderen. Je onderzoekt wat de betekenis is van deze scenario’s voor je leiderschap en hoe je handelen als schoolleider zich verhoudt tot deze betekenis.

Studiebelasting

120 uur bestaande uit vier bijeenkomsten van een dag inclusief voorbereiding en verwerking, het schrijven van een leerrapport waarin het behalen van de doelen wordt aangetoond en een presentatie en gesprek met deelnemers en de opleider in een onlinebijeenkomst.

Praktische informatie

Kosten
€ 1.950,– per deelnemer (inclusief accommodatie en lunch).

Tijden en plaats

Een bijeenkomst start om 9.30 uur en duurt tot 16.00 uur. Voor de opleidingsplaatsen en data, zie de agenda.

Werkwijze bijeenkomsten
Tijdens de bijeenkomsten wordt voortdurend gependeld tussen inzichten vanuit theorieën, de praktijkervaringen van de deelnemers en de kennis en ervaring van de opleider en eventuele gastsprekers. Er wordt een diversiteit aan leersituaties gecreëerd.

Literatuur
In de module wordt literatuur gebruikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze de literatuur voor een bijeenkomst bestuderen. De literatuurlijst wordt bij aanvang van de module verstrekt. De meeste literatuur wordt digitaal aangeleverd.

Afronding module
Je houdt tijdens het volgen van de module je leerervaringen en inzichten bij. Na de vierde dag schrijf je een leerrapport met daarin jouw inzichten over het thema van de module en wat je in de praktijk rondom dit thema hebt gerealiseerd. Tijdens een online afsluitend eindgesprek presenteer je jouw inzichten, bevindingen en realisaties in de praktijk. Je wordt hierop bevraagd door een of meerdere deelnemers en de opleider. Met het leerrapport en de kritische reflecties in het eindgesprek lever je bewijs voor het behalen van de leerdoelen van de module.

Met de module De Waarderende Reis gaan we naar verschillende bestemmingen.

Voor de module worden ‘good practises’ in het buitenland uitgezocht op het thema onderwijsinrichting en schoolorganisatie.  Door te kijken naar good practices in het buitenland en te onderzoeken wat deze kunnen betekenen voor de eigen onderwijspraktijk, krijgt je een breder perspectief dat je helpt om te gaan met de uitdagingen in je eigen onderwijspraktijk. De reis biedt je ook de gelegenheid om contact te leggen met collega’s in andere landen en een internationaal netwerk en partnerschappen op te bouwen gericht op samen leren en ontwikkelen.

Waarderend onderzoeken

Het kader van waaruit we de waarderende reis vormgeven, bestaat uit onze visie op leiderschap: zinvol leiderschap. De wijze waarop je tijdens de reis de good practices onderzoekt, is gebaseerd op de methodiek waarderend onderzoek. Deze vorm van onderzoek gaat uit van het principe ‘leren van het verleden, ontwikkelen op successen, krachten en gedeelde waardes’. Waarderend onderzoek past als onderzoeksmethode bij zinvol leiderschap, omdat het uitgaat van de kracht van de professional en ontwikkelingsgericht is. De focus op het positieve leidt tot een motiverende werkomgeving voor de professional. Waarderend onderzoek gaat uit van het resultaat, waar willen we naartoe, en van de krachten in de organisatie in plaats van de tekortkomingen. Wat willen we WEL? Waarderend onderzoek bevordert een cultuur van continu leren.

Inrichten en organiseren
Vanuit onze visie vinden we het benutten van expertise van professionals in de school en het zorgen voor handelingsruimte en leiderschap van leraren belangrijk voor betekenisvol onderwijs. De good practices van de waarderende reis zijn allen gericht op het bewust sturen op de onderwijsinrichting en schoolorganisatie om mede daardoor de handelingsruimte van leraren te bevorderen en het leiderschap van leraren te ontwikkelen. Hierbij komen verschillende sturingsgebieden (bij voorkeur in samenhang) aan bod, zoals het de onderwijsorganisatie, het leiderschap, de cultuur en de structuur.

Systematische reflectie
Tijdens de bijeenkomsten wordt voortdurend gependeld tussen inzichten vanuit de scholenbezoeken, de praktijkervaringen van de deelnemers in de eigen schoolcontext en de kennis en ervaring van de opleiders. Er wordt gedurende de reis een diversiteit aan leersituaties gecreëerd.

Beschrijving opzet

1            Voorbereiding van de waarderende reis
In de eerste bijeenkomst introduceren we de scholen die je gaat bekijken (good practices) en van omgeving van de scholen. Denk hierbij aan de kenmerken van de onderwijsinrichting van het betreffende land. Je maakt kennis met waarderend onderzoek en ontwerpt een leidraad voor een waarderend gesprek en een waarderende observatie. Ook maak je kenniss kennis met het model Zelfbegrip van de schoolleider met reflectie op vier niveaus.

2            Bezoeken scholen (good practices) en reflecties
Tijdens de schoolbezoeken is er ruimte voor waarderende observatie en het waarderend interviewen van de sleutelspelers. In verschillende werkvormen reflecteer je samen met de andere deelnemers op de uitkomsten van de observaties en de interviews. Daarnaast is intervisie een vast onderdeel.

3            Afsluitende bijeenkomst
In de afsluitende bijeenkomst presenteer je jouw inzichten en leerervaringen en de betekenis ervan voor je eigen onderwijspraktijk en je eigen leiderschap. De opleider heeft vooraf het leerverslag beoordeeld en stelt verdiepingsvragen.

Literatuur
In de module wordt literatuur gebruikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze de literatuur voor een bijeenkomst bestuderen. De literatuurlijst wordt bij aanvang van de module verstrekt. De meeste literatuur wordt digitaal aangeleverd.

Afronding module
Je houdt tijdens het volgen van de module je leerervaringen en inzichten bij. Na de reis schrijf je een leerrapport met daarin jouw inzichten over het thema van de module en wat je in de praktijk rondom dit thema hebt gerealiseerd. Tijdens de afsluitende bijeenkomst presenteer je jouw inzichten, bevindingen en realisaties in de praktijk. Je wordt hierop bevraagd door een of meerdere deelnemers en de opleider. Met het leerrapport en de kritische reflecties in het eindgesprek lever je bewijs voor het behalen van de leerdoelen van de module.

Zie voor de actuele bestemmingen het onderdeel ‘Uitgelicht’ op onze site of neem contact met ons op.